Ngày nay, người ta không còn hoảng sợ khi nghe đến căn bệnh HIV/AIDS như trước đây, bởi y học ngày càng có nhiều phương pháp tiến bộ để khống chế, kéo dài thời gian sống của người bệnh. Kể từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện trong nước năm 1990, Việt Nam phải mất 10 năm đầu để kiềm chế tốc độ phát triển của đại dịch, rồi mất thêm 10 năm để từng bước đẩy lùi đại dịch. Giờ đây, Việt Nam đang từng bước tiến tới kết thúc đại dịch. Kết thúc đại dịch ở đây không phải chúng ta hoàn toàn không có trường hợp nhiễm HIV mới, mà vẫn có trường hợp nhiễm mới nhưng rất ít.
Việc giảm được số mắc mới và số tử vong như nói trên là nhờ phát hiện và điều trị bệnh sớm, cũng như ngày càng có nhiều thuốc mới tiến bộ hơn. Theo Tổ chức Y tế thế giới cho biết “Hiện nay đã có đủ bằng chứng cho thấy việc điều trị bằng thuốc kháng HIV (ARV) không chỉ kéo dài, nâng cao chất lượng cuộc sống, mà còn giúp phòng ngừa lây nhiễm HIV trong cộng đồng”. Điều trị ARV sớm giảm 96% nguy cơ lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục, tăng thêm 10% người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV sẽ giảm được 17% ca nhiễm HIV mới.
Khi điều trị sớm, nguy cơ tử vong ở người nhiễm HIV giảm đáng kể. Do hệ miễn dịch sẽ không bị vi rút phá hủy nên người nhiễm không chuyển thành bệnh nhân AIDS và bị tử vong do AIDS. Các nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh, một người nhiễm HIV ở độ tuổi 25, nếu có một cuộc sống tốt, được điều trị sớm sẽ có sức khỏe tốt gần như người bình thường và có thể sống đến 70 tuổi. Do đó, nếu mở rộng điều trị sớm cho người nhiễm HIV thì nhiễm căn bệnh này sẽ không còn là “lãnh án tử hình”, mà sẽ giống như nhiều bệnh mãn tính khác có thể kiểm soát được như bệnh tim mạch, đái tháo đường…. ở Việt Nam ngưỡng bắt đầu điều trị cho người nhiễm HIV hiện là tế bào TCD4 ≤ 350 tế bào/mm3. Tuy nhiên, Bộ Y tế đang xem xét nâng ngưỡng này lên 500 tế bào/mm3.
Bên cạnh việc điều trị ARV cho người lớn, từ năm 2006, Bộ Y tế đã chỉ đạo chương trình theo dõi và điều trị trẻ em nhiễm HIV. Chương trình được triển khai đầu tiên ở Bệnh viện Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2 và Viện Nhi trung ương bằng việc mở phòng khám ngoại trú cho trẻ nhiễm HIV. Nhờ đó trẻ nhiễm HIV được theo dõi, điều trị đúng phác đồ của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Năm 2008, Bộ Y tế chỉ đạo tiếp chương trình dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con nên việc theo dõi, điều trị cho trẻ nhiễm HIV càng thuận lợi và tốt hơn.
Trước kia, phác đồ điều trị HIV chung trên thế giới là chờ khi nào tình trạng miễn dịch giảm mới điều trị bằng thuốc ARV. Nhưng cách đây 3-4 năm, một nghiên cứu của Mỹ thấy rằng những trẻ bị nhiễm HIV được điều trị càng sớm thì càng sống lâu, sống tốt, phát triển tinh thần và thể chất rất tốt. Vì vậy phác đồ điều trị cho trẻ nhiễm HIV được thay đổi theo hướng: trẻ nhiễm HIV được tiến hành điều trị ngay từ khi 4-8 tuần tuổi, bất kể mọi tình trạng miễn dịch. Việc triển khai điều trị ARV cho cả người lớn và trẻ em theo đúng các hướng dẫn của Bộ Y tế đã cải thiện chất lượng cuộc sống cho người nhiễm, người nhiễm được sống kéo dài hơn, điều này đã làm cho những người nhiễm mới HIV không còn quá lo lắng khi nhiễm HIV.
P.KHTH sưu tầm theo Forum.hiv.com.vn